حلزون های خانه به دوش
امروز
واژه روشنفکری و روشنفکران زیاد به گوش انسان می‌خورد اما اطلاعات ما در
خصوص این عنوان بسیار زیاد نیست و نمی دانیم که نسبیت این روشنفکری با
انقلاب اسلامی چیست؟ که فرا گرفتن این‌گونه مباحث می‌تواند ما را از برخی
مغالطات روشنفکری نجات دهد.
کتاب
حلزون‌های خانه به دوش مجموعه مقالاتی از شهید مرتضی آوینی است که جریان
روشنفکری و نسبت آن با انقلاب اسلامی در حوزه فرهنگ، هنر و مطبوعات را در
بر دارد.
کدام
عرفان؟ روشنفکران و معاصر بودن، آفات غرض ورزی، وقتی روشنفکران وارث
انقلاب می‌شوند...، انقلاب اسلامی و اوتوپیای غرب زدگان، از مایکل جکسون تا
شهرنوش پارسی پور، ژورنالیسم حرفه‌ای، کانون کدام نویسندگان؟، یک هشدار!،
تجدد یا تحجر؟ حلزون‌های خانه به دوش و تحلیل آسان عناوین مقالاتی است در
طول سال‌های 1368 تا 1370در ماهنامه سوره به چاپ رسیده اند و بر اساس تاریخ نشر در این کتاب جمع آوری شده است.
شهید
آوینی در پاسخ به این پرسش که تلقی شما از معاصر بودن چیست؟ مقاله
روشنفکران و معاصر بودن را و در راستای انتقاد و بررسی مقاله آفات هنر دینی
مقاله آفات غرض ورزی را و در بررسی دو مقاله رمان، دنیای خیال عصر ما و
بحران دموکراسی در ایران مقاله انقلاب اسلامی و اوتوپیای غرب زدگان را و جهت ارایه چند نکته و تذکر در سخنان وزیر ارشاد در اردیبهشت سال 1370 مقاله تجدد یا تحجر؟ را نگاشته است.
تقی
مدرسی، نویسنده ایرانی الاصل مقیم آمریکا در مصاحبه خود با کیهان فرهنگی
در دی ماه سال 1368 در آستانه سال صدور فتوای حضرت امام درباره سلمان رشدی
سخنانی را پیرامون کتاب آیات شیطانی بیان کرده است که شهید آوینی در بررسی
سخنان قابل تامل این فرد مقاله وقتی روشنفکران وارث انقلاب می‌شوند... را
قلم زدند.
مقاله از مایکل جکسون تا شهرنوش پارسی پور در جواب و بررسی کتاب زنان بدون مردان نگاشته که در قسمتی از آن آمده است:
« کتاب
زنان بدون مردان درباره زن ایرانی است از نگاه زن غرب زده و ولنگاری که
اعتبارات اخلاقی و اجتماعی شرعی و عرفی جامعه ایرانی را درباره زن به
استهزا می‌گیرد. زن‌های ایرانی در چشم نویسنده همه خرافی، منظم، کلفت مآب،
آشپز مسلکی و بدبخت و بی‌شعور هستند که سنن و خرافات مذهبی، آنان را به
صورت بردگان جنسی مردان در آورده است. مردان
نیز از چشم نویسنده انسان‌هایی ظالم، بیمار و شهوتی هستند که زنان را یا
به مثابه حیوانی برای اطفای شهوت می‌بینند و یا به مثابه خدمتکاری که وظیفه
آشپزی و ترو خشک کردن مردان و بچه‌ها را بر عهده داند. نام کتاب زنان بدون
مردان نیز در واقع انتقامی است که نویسنده از مردان می‌گیرد.»
تبیین
عرفان حقیقی و کاذب، فرهنگ ایران و غربی شدن، اختلاف هدف در فرهنگ غربی و
فرهنگ دینی، جاهلیت تئوریزه شده، معنای حقیقی تحول تاریخ، تفاوت روشنفکران
در ایران و غرب، اشتباه مقایسه دین اسلام با دین در مغرب زمین، بایسته‌های
هنر دینی، دیدگاه روشنفکران درباره عملی شدن هنر دینی، حقیقت دموکراسی
غربی، وارونگی در مفهوم هنر غربی، سیطره فرهنگ غربی بر کره زمین، انطباق
حیات دینی با فطرت بشر، ویژگی امام راحل در تبلیغ، آزادی از دیدگاه غرب و
نهج البلاغه و ویژگی نسل سوم از جمله مباحثی است که خواننده در لابه لای
دوازده مقاله موجود در این کتاب با آن آشنا می‌شود.
تحت
تاثیر واقع بودن هنر، تفکرات برخی انسان‌ها و برخی ایدولوژی‌ها از فرهنگ و
تمدن غرب و تنبه جدی برای تفکر مستقل و انقلابی در مقالات شهید آوینی
محسوس است
